top of page

Akustik Refleks Testi

Akustik Refleks Nedir?

Ses dalgaları iç kulağa geçerken, tensor tympani kası, yapışık olduğu malleus'un hareket etmesini sağlar. Malleus'un hareketi, kulak zarının gerilmesine ya da gevşemesine neden olur. Kulak zarının gevşemesi ya da gerilmesi akustik impedansının değişmesine neden olur. Kulak zarının impedansındaki değişimler, zarın seslere karşı daha duyarlı ya da duyarsız hale gelmesine neden olur.

​

- Yüksek şiddetteki seslerde, kulak zarını gevşetir ve iç kulağa aşırı derecede ses basıncının gitmesinin önüne geçer.

- Düşük şiddetteki seslerde ise, kulak zarını gerilmesini sağlar ve iç kulağa mevcut ses basıncından daha yüksek seviyede ses basıncının iletilmesini sağlar.

​

Stapes kemiğinin arka bacağına yapışmış olan m. stapedius, normal işiten kulaklarda 75-90 dB şiddetindeki ses uyaranları ile kasılır, stapes tabanı dışarı doğru çekilir böylece iç kulaktaki tüy hücrelerini yüksek şiddetli seslerden -travmatik etkilerden- korur.

Orta Kulak Kaslarına Genel Bakış

Orta kulakta ses iletimi orta kulak kasları ile kontrol edilmektedir. Kulak zarı kemikçiklerine bağlı iki tane küçük çizgili kas vardır.

Bunlardan ilki, tensor timpani'dir. Tendonu malleus'a bağlıdır. İnnervasyonu, trigeminal kranial sinirdir (5. kafa çifti). Yüksek şiddeteki seslere karşı, timpanik membranın gerginliğini azaltır. İç kulağı yüksek seslere karşı duyarsızlaştırır, korur.

​

Diğeri ise, stapes kasıdır. Tendonu stapes'in başına bağlıdır. 7. kranial sinir olan N. Facialis tarafından innerve edilmektedir. Kasılarak, stapes tabanını oval pencereden uzaklaştırır. İç kulağa yüksek şiddetli seslerin ulaşmasının önüne geçer.

Superior malleus ligament, anterior malleus ligament, lateral malleus ligament, timpanic annulus, ıncus ligament, tensor tympani, stapes annular ligament, cochlear load, stapes tendon, tympanic membrane, orta kulak kasları

Orta Kulak Kaslarının Kasılması:

  • Kemikçik zincirinin sertliğinin artmasını sağlar.

  • 1 ve 2 kHz altında orta kulakta ses iletimi kemikçik zincirinin sertliği ile gerçekleşir.

  • Sertlik orta kulakta havanın sıkışması, genleşmesi ile de gerçekleşir.

  • Timpanik membranın esnekliği ve kemikçik zincirin ligamentleride, kemikçik zincirin sertliğini etkilemektedir.

  • Sertlik düşük frekanslı seslerin iletiminde azalmaktadır. 

  • Ossiküler zincir ya da kemikçik zinciri sertliği arttığı zaman düşük frekanslı seslerin yanıtları azaltılmış olur.

  • 1-2 kHz üzeri ses iletiminde orta kulak kaslarının etkisi azalır. İletim bu aşamada kemikçik zincirin sertliği ile gerçekleşmemektedir.

  • Orta kulak kaslarının kasılması yüksek şiddetli seslere (işitme eşiğinin 75 dB ve üzeri) yanıt olarak refleks (stapes refleksi ya da timpanik refleks) gelişebilir.

  • Konuşma, başın dokunsal uyaranları, yutkunma, genel vücut hareketleri ile de stapes refleksi meydana gelebilir.

​

Dikkat: Akustik refleks testi, ipsilateral ve kontralateral yoldan kaydedilir. Sağ-sol, her iki işitsel sinir sisteminin bütünlüğü değerlendirmeye alınır.

Akustik refleks testi, ipsilateral ve kontralateral yoldan kaydedildiğinden sağ-sol, her iki işitsel sinir sisteminin bütünlüğünün test edilmesine olanak sağlar.

  1. M. tensor timpani kasılırsa, çekiç kemiğin uzun kolu mediale doğru çekilir. Kulak zarının titreşimi azaltılmış olur.

  2. M. stapedius kasılırsa, üzengi kemiğinin taban parçası oval pencereden geri çekilir.

  3. Orta kulakta bulunan stapes ve tensor timpani kasları, iletimde etkin rol oynar.

  4. Yüksek şiddetteki seslerde, orta kulak kasları refleksif olarak kasılması, iç kulağın akustik travmaya maruz kalmasının önüne geçer.

  5. Orta kulak kaslarının yüksek şiddetli alçak frekanslı uyaranlara maruz kalması durumunda, yüksek şiddetli sesi sabit tutar ve sesin koklea'ya geçişinde sadece alçak frekanslı yanıtların, refleks eşiğinin 20 dB ve üzerinde kazanç sağlamasını sağlar. Ses şiddetini 20 dB'e yakın azaltmaktadır.

  6. Başka bir ifadeyle, iç kulağın yüksek şiddetli uyaranlara maruz kalmaması için stapes kasının kasılması ile 80-90 dB aralığındaki uyaranlarda 10-20 dB'lik azaltımlar sağlanır. Savunma mekanizması.

  7. Tensor timpani kasının kasılması, kemikçik zincirin hareketini sınırlar ve iç kulağı korur.

  8. Yüksek şiddetli alçak frekanslı uyaran veya geniş frekans aralığına sahip yüksek frekanslı uyaranın yanıtları, orta kulak kaslarının kasılması ile maskelenebilir.

  9. Orta kulak kaslarının kasılması, kemikçik zincirin hareketinin kısıtlanması mekanizması ile, alçak frekanslı seslerin azalması sağlanır, yüksek frekanslı seslerin özellikle konuşma seslerinin daha iyi duyulmasını sağlar.

Akustik Refleks (Timpanik Refleks) Mekanizması & İnnervasyonu:

  1. Akustik Refleks Mekanizması: Tensor timpani, malleus'u içe doğru çeker. Stapes kası ise stapes'i dışa doğru çeker. Bu mekanizma yüksek şiddetteki seslerin geçişini azaltır.

  2. Akusitk Refleks İnnervasyonu: Afferenti 8. sinirdir. Efferenti ise 7-5. sinirdir.

Akustik Refleks Ölçümü:

  • Yeterli şiddet ve sürede akustik uyaran verildiği zaman stapes kası kasılır. Bu kasılma "akustik reflesk" olarak isimlendirilir.

  • İşitme eşiğinin 70-80 dB üzerinde, yüksek ses verildiğinde, stapes kasının kasılması kompliansta ölçülebilir değişikliğe uğrar. Bu değişim akustik reflekstir ve bu değişimlerin ölçülme yöntemi "akustik refleks testi" olarak ifade edilebilir.

akustik refleks ölçümü nedir? akustik refleks ölçümünde kullanılan cihaz parçaları ve özellikleri

Akustik Refleks Ölçümü Hangi Cihazla Yapılır?

Akustik refleks ölçümü "timpanometre" cihazlarıyla yapılmaktadır. Yeni nesil olan bu çok fonksiyonlu cihazlarla, timpanometri, refleks, refleks decay, arlt (latency test), growth DLI, östaki tüp fonksiyon (ETF), non akustik, yüksek frekans timpanometri testleri yapılabilmektedir.

​

Akustik refleks ölçümünde prob ucunun bölümleri ve fonksiyonları:

  1. Pompa: Dış kulak yolundaki hava basıncı orta kulak basıncıyla eşitlenerek sabitlenir.

  2. Prob Ton: Bir AGC devresi dış kulak yolundaki prob tonun belli bir şiddet düzeyinde sabit kalmasını sağlar.

  3. Mikrofon: Dış kulak yolundaki prob ton şiddettini ölçerek belli bir düzeyde sabitlenmesine yardımcı olur.

  4. Hoparlör: 500-4000 Hz aralığında yüksek şiddet düzeyinde saf ses göndererek stapedius kasının kasılmasına neden olur.

Akustik Refleks Testinde Prosedürler:

  1. Testi yapacağımız cihazda test protokolleri yer almalıdır. Sağlık uzmanı istediğinde protokolleri kendi klinik standartlarına göre güncelleyebilmelidir.

  2. Cihaz refleks testlerini manuel ve otomatik olarak yapabilmelidir.

  3. Refleks artırım şiddeti; 1 dB, 2 dB, 5 dB ve 10 dB'lik adımlar halinde olmalıdır.

  4. Cihazın refleks testlerini saklayabilmesi önemlidir. Bunun için en az 1 testlik hafızası bulunmalıdır.

  5. İpsilateral için test frekansları 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 3000 Hz ve 4000 Hz şeklinde olmalıdır.

  6. İstendiği takdirde, Geniş Bant Gürültü (BBN), Yüksek Geçirgen Gürültü (HP Noise) ve Alçak Geçirgen Gürültü (LP Noise) ipsilateral uyaran olarak kullanılabilmelidir.

  7. İpsilateral uyaran şiddeti 110 dB HL'a kadar çıkma kapasitesine sahip olmalıdır.

  8. Kontralateral uyarımda test frekansları, 250-8000 Hz aralığında olmalıdır.

  9. Kontralateral uyaran şiddeti 120 dB HL'a kadar çıkabilmelidir.

  10. Refleks grafikleri mutlaka ekranda yan yana gösterilmelidir.

akustik refleks mekanizmasının sinirsel şematizasyonu

Akustik Refleks Testi Hangi Durumlarda Kullanılır?

  • Orta kulak patolojilerinin tanısının konması amacıyla kullanılır.

  • İç kulak patolojilerinin ayırıcı tanısında,

  • Retrokoklear patolojilerin incelenmesinde,

  • Fasiyal sinir paralizisinde lezyonun yerinin saptanması amacıyla da kullanılır.

akustik reflekste iç kulak patolojileri temsili, iç kulak sistemi
orta kulak sistemi, işitme testleri, akustik refleks ölçümü

İşitme Kaybı Tipi/Patolojilerine Göre Akustik Refleks Yanıtları Genel Bulguları:

  • Hafif dereceli bilateral orta kulak patolojilerinde ipsilateral ve kontralateral refleksler gözlenmeyebilir.

  • Seröz otit'li vakalarda fiksasyonun olduğu kulaktan ipsilateral, karşı kulaktan ise kontralateral stapes refleksi alınmaz.

  • Otoskleroz vakalarında, fiksasyonun olduğu kulaktan ipsilateral, karşı kulaktan da kontralateral stapes refleksi alınamaz.

  • Kemik zincirde kopukluk olan vakalarda, fiksasyonun olduğu kulaktan ipsilateral, karşı kulaktan da kontralateral stapes refleksi alınmaz.

[VestibuloCochlear (Vestibüler & Koklear), İşitme & Denge Bilimi'ne Hizmet Eden Topluluk için Oluşturulmuş, Deneyimsel ve Sonuçsal Bir Projedir.] [Odyometri & Odyoloji Camiası için Özgün Notları, Tasarımları & Derleme Makaleleri İçerir.]

bottom of page