Odyolojik İnceleme I: Ani İşitme Kaybı & Vertigo Şikayetiyle Gelen Hastaya Timpanometri Testinin Yapılması

Kapsamlı Odyolojik İnceleme-I: Ani İşitme Kaybı & Vertigo

"Kapsamlı Odyolojik İnceleme" serisinde anamnez alımından saf ses değerlendirmesine, işitsel uyarılmış potansiyellerden denge testlerine kadar detaylı inceleme yapacağız. Hem bakış açımız genişleyecek hem de daha analitik düşünebileceğiz. Bu aşamada süperior semisirküler kanal dehissansı şüphesi olan hasta da timpanometri testi yaparak bu tarz durumlarda nasıl timpanogram grafiği elde ederizi gözlemleyeceğiz.

Vaka No: 1

Kritik Bulgu: Ani İşitme Kaybı & Vertigo

Olası Tanı: Süperior Semisirküler Kanal Dehissansı

Aşama Seviyesi: Timpanometri Testi

Timpanometri verilerini elde etmeden önce timpanometri testi nedir? Özellikleri nedir? Nasıl Yapılır? gibi temel bilgileri gözden geçirelim. Ardından sonuçları yorumlayalım.

Timpanometri Testi Nedir?

Timpanometri testi, dış kulak yolundaki hava basıncını değiştirerek kulak zarı ve orta kulaktaki yapıların esneklik ve hareketliliğini ölçen ve bu verileri grafiksel olarak kaydeden bir testtir. Bu yöntemle elde edilen grafiksel çıktıya timpanogram denir. Timpanometri testi, kulak zarının katılığını ölçer, orta kulak fonksiyonlarını değerlendirir ancak işitme ölçümü yapmaz.

Timpanogram Nedir?

Dış kulak yolundaki hava basıncının değiştirilmesi ile dış kulak yolu ve orta kulaktaki yapıların esneklik ve hareketliliğinin grafiksel olarak kaydedilmesidir. Bu yönteme timpanometri, grafiksel çıktıya ise timpanogram denir.

• Kulak zarının katılığını ölçer.

• Orta kulak fonksiyonlarını değerlendirir.

• İşitme ölçümü yapmaz.

• Test sırasında hasta yutkunmamalıdır.

Timpanometri Hangi Sorunlarda Kullanılır?

- Orta kulaktaki sıvı

- Orta kulak iltihabı (orta kulak enfeksiyonu)

- Boğazın ve burnun üst kısmını orta kulağa bağlayan östaki borusu ile ilgili sorunlar

Temel Kavramlar

1. Akustik İmpedans: Dış kulak yolundan gelen sese karşı kulak zarı ve orta kulağın gösterdiği direnç toplamıdır.

2. Akustik Admittans: Kulağın sesi iç kulağa iletme yeteneğidir.

İmpedansa Neden Olan Faktörler

• Kulak kemikçiklerin kütlesi (mass)

• Ligament ve kasların katılığı (stifness)

• Kulak zarı ve membran kalınlığı

• Orta kulak boşluklarında hava yoğunluğu

• Orta kulak boşluklarındaki hava akımının sürtünme etkisi

• Kokleanın yapısı

Timpanometri Testi Nasıl Yapılır?

1. Hazırlık: Teste başlamadan önce otoskopik muayene yapılarak kulak kanalının test için uygunluğuna bakılır. Eğer perfore timpan membran, buşon veya serümen görülürse test yapılmaz.

2. Hasta Bilgilendirilmesi: Test sırasında sessiz kalması ve yutkunmaması gerektiği hastaya belirtilir.

3. Prob Yerleştirilmesi: Otoskopik muayene ile uygun prob seçilir ve kulak kanalına yerleştirilir. Probun kulak kanalını tamamen tıkadığından emin olunur.

4. Cihaz Ayarları: Otomatik timpanometrelerde başlat tuşuna basılmasıyla timpanogram otomatik olarak çizilir. Manuel timpanometrelerde belirlenen prob ton kullanılarak basınç +200 daPa'dan -400 daPa'ya doğru düşürülür.

5. Verilerin Kaydedilmesi: Timpanogramın genişliği, tepe noktasının amplitüdü ve basıncı kayıt altına alınır.

6. Sonuçların Yorumlanması: Prob ucu çıkarıldıktan sonra timpanogram yorumlanır.

Timpanometrinin Yorumlanması İçin Gereken Bilgiler

- Statik akustik admitans

- Kulak kanalı hacmi

- Timpanometrik gradient veya genişlik

- Zirvenin oluştuğu basınç değeri

- Timpanogramın şekli

Normal Kabul Edilen Kulak Kanalı Hacimleri

- Yetişkin: 0,37-1,66 ml

- Çocuk: 0,35-1,25 ml

- İnfant: 0,26-0,92 ml

Jerger Sınıflandırması

- Tip A: Normal timpanogram. -100 ile +50 daPa basınç aralığında tepe verir.

- Tip B: Tepe noktası olmayan timpanogram. Orta kulakta sıvı, buşon varlığı, timpanik membran perforasyonu gibi durumlarda elde edilir.

- Tip C: Negatif basınç alanında tepe verir. Östaki tüpü fonksiyon bozukluklarında, orta kulakta sıvı bulunması durumunda gözlenir.

- Tip As: Normal basınç alanında tepe verir, ancak statik esneklik değeri düşük olan timpanogramdır. Otosklerozun, timpanosklerozun tipik bulgusudur.

- Tip Ad: Normal basınç alanında tepe verir, ancak statik esneklik değeri yüksek olan timpanogramdır. Kemik zincir kopuklukları ve flasid kulak zarlarında gözlenir.

Timpanometri ile ilgili temel verileri gözden geçirdiğimize göre artık vakaya dönebiliriz. İlk önce sağ kulak ardından da sol kulağın timpanogram grafiği açıklanacak sonrasında ise timpanogram verisi değerlendirmeye alınacaktır.

Vakanın sağ kulak timpanometri sonucu:

Vakanın sol kulak timpanometri sonucu:

Timpanogram Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Sağ Kulak:

• Sonuç: Jerger Tipi A

• Değerlendirme: Sağ kulakta timpanometri testi, normal orta kulak fonksiyonunu gösteren Jerger Tipi A ile sonuçlanmıştır. Bu, kulak zarının ve orta kulak yapıların normal esneklik ve hareketliliğe sahip olduğunu gösterir. Sağ kulakta timpanik membran gözlemlenebilir ve herhangi bir anormallik yoktur.

Sol Kulak:

• Sonuç: Jerger Tipi A

• Değerlendirme: Sol kulakta da timpanometri testi Jerger Tipi A olarak sonuçlanmıştır. Bu, normal orta kulak fonksiyonlarını gösterir. Ancak, timpanometri yapılırken hasta vertigo bildirmiştir. Bu, vestibüler sistemdeki diğer anormalliklerin bir işareti olabilir. Sol kulakta da timpanik membran gözlemlenebilir ve dikkate değer bir anormallik yoktur.

Genel Değerlendirme:

• Sonuçlar: Her iki kulakta da timpanometri sonuçları normal orta kulak fonksiyonlarını gösteren Jerger Tipi A izlemi göstermiştir.

• Anlamı: Her iki kulak zarı ve orta kulak yapıları normal esneklik ve hareketliliğe sahiptir. Orta kulakta sıvı birikimi, kulak zarının perforasyonu veya başka bir mekanik anormallik yoktur.

• Ek Durumlar: Sol kulakta timpanometri yapılırken vertigo şikayeti olmuştur ve ek vestibüler testler yapılmıştır. Bu testler vestibüler sistemde anormallikler göstermiştir, bu da işitme ve denge ile ilgili semptomların vestibüler kaynaklı olabileceğini düşündürmektedir.

Bu sonuçlar, Eren Bey'in işitme ve denge sorunlarının değerlendirilmesi ve tedavisi için önemli bir temel sağlar. Timpanometri sonuçları normal olsa da, vestibüler testlerdeki anormallikler daha ileri değerlendirmeler gerektirmektedir.

[VestibuloCochlear (Vestibüler & Koklear), İşitme & Denge Bilimi'ne Hizmet Eden Topluluk için Oluşturulmuş, Deneyimsel ve Sonuçsal Bir Projedir.] [Odyometri & Odyoloji Camiası için Özgün Notları, Tasarımları & Derleme Makaleleri İçerir.]