İÇERİK
TİMPANOMETRİ
Orta kulak esnekliğinin (komplians) dış kulak yolu basınç değişimine bağlı olarak ölçülmesi prensibine dayanan bir testtir. Kulak kanalındaki basınç, -400 daPa ile +200 daPa arasında değiştirilir.
Probe mikrofondan uyaran şiddeti değiştirilerek, değişimler saptanır.
Bu ölçüm yöntemi timpanometri, ölçümün grafiksel olarak elde edilmesine timpanogram denilmektedir.
Basınç Değişimine Göre Kulak Zarı Hareketi
Kulak kanalına verilen basınç +200 daPa’ya ayarlandığında, kulak zarı orta kulağa doğru gerilir. Bu durum, probe tonun iç kulağa geçişini zorlaştırır ve kompliansın azalmasına neden olur.
Dış kulak kanalındaki basınç normal seviyeye ayarlandığında -0 daPa- kulak zarı maksimum hareketliliğe sahip olur. Bu durum sesin maksimum seviye de iç kulağa geçişini sağlar.
Basınç -400 daPa’ya getirilmesi durumunda ise kulak zarı dış kulağa doğru gerileceğinden sesin iletimi zorlaşır.
Sonuç:
Dış kulak yolu basıncı, orta kulak basıncına eşit olursa impedans en az, komplians ise en yüksek seviyededir.
Probe Tone’a Genel Bakış
Alçak frekans probe tone 220 Hz ya da 226 Hz gibi tek frekanslıdır. 500 Hz ve üzeri yüksek frekanslı timpanometrilerde kullanımdadır. 200 ila 2000 Hz aralığında ölçüm yapan multifrekans timpanometrilerde geliştirilmiştir. En sık kullanılan frekanslar; 600, 678, 800 ve 1000 Hz probe tone’dur.
Timpanometri’de Hangi Veriler Ölçülür?
-
Tepe Basıncı (Peak Pressure): Timpanogramın tepe noktasına karşılık gelen basınç seviyesidir. Normal işitmeye sahip kulaklarda, -100 ile 50 daPa arasında değer alır.
-
Equivalent Hacim Ölçümleri: Dış kulak yolu hacmi, orta kulak ve mastoid boşluktaki havanın ölçümü olarak ifade edilebilir.
-
Tepe Noktası Amplitüdü: Timpanogramın tepe noktası yüksekliği, timpanik membranın kopliansıdır.
Aşağıda normal değere sahip timpanogram ve değerleri yer almaktadır:
Sol:
0.64
0.70
-26
61
Timpanogram Değerleri
Ear Volume (ml)
Max Comliance (ml)
Max Pressure (daPa)
Gradient (daPa)
Sağ:
0.30
0.76
-39
40
Statik Esneklik Değeri:
İletim tipi patolojilerde, patolojinin türüne göre değerler aşağıda listelenmiştir.
Patoloji: İlk %10 Sınırı | %50 Sınırı | %90 Sınırı
Normal: 0.39cc 0.67cc 1.30cc
Otoskleroz: 0.10cc 0.35cc 1.01cc
Otitis Media: 0.06cc 0.29cc 0.81cc
Kolesteatoma: 0.04cc 0.16cc 0.44cc
Kemik Zincir Kopukluğu: 0.76cc 1.93cc 3.66cc
Timpanometri Testi Çeşitler:
-
226 Hz Timpanogram: 6 aydan bütük bireyler için kullanılır. Kalibrasyonu kolay olması ve yetişkinlerde akustik refleksi uyarmamaktadır.
-
1000 Hz Timpanogram: 0-6 ay arası bebeklerde kullanılmaktadır. Yeni doğanların dış kulak yolu kas tonusu yetişkinlere oranla daha düşüktür. 226 Hz'de ses içeri girmeden dış kulak yoluna çarpıp geri dönme ihtimali vardır. 1000 Hz'in geçirgenliği daha fazladır.
Timpanometri'de Ölçülen Değerler:
-
Statik Komplians (Peak Compliance): Çocuklarda 0.2-0.9 aralığında baz alınır. Yetişkinlerde ise 0.3 ile 1.8 aralığındadır. Değerin düşmesi stiff (sertlik) patolojileri olan otoskleroz, sıvı birikmesi, timpanoskleroz gibi durumlarda gözlenir. Değerin üst sınırda olması flasid (sarkma, gevşeme) patolojileri olan, dezartikülasyon, flasid timpanik membran durumlarına işaret etmektedir.
-
Timpanometrik Genişlik (Tympanometric Width): +200 basınç değerinde kulak zarı ve orta kulak aşırı gergin durumdadır. Bu durum geçirgenliği oldukça azaltır. Probe tone enerjisi kulak zarından geriye yansır.+200 daPa basınç değeri kulak kanalı volümünde 1 cm3 'e karşılık gelmektedir. Çocuklarda 0,42-0,97 ml, yetişkinlerde ise 0,63-1,46 ml'dir.
-
Vea: Perfore kulak zarı değerlendirmesinde, timpanostami tüpünün açıklık değerlendirmesinde özellikle işe yaramaktadır. Timpanostami tüpünün takılması akabinde ilerlemelerin takibinde etkilidir. TT tüpü takıldıktan sonra zamanla volume'deki artma sıvının orta kulak mukozasında ödemin azalmasına ve mastoid hücrelerdeki değişikliklerin takibi için faydalıdır.
-
Timpanogram Tepe Basıncı: Probe tone +200 daPa'da kulak kanalına verildiğinde kulak kanalı ve orta kulak basıncı eşitlendiği zaman enerji aktarımı orta kulakta maksimumdur. Bu durum orta kulak basıncının elde edilmesini sağlar. Orta kulak basıncı oluştuğunda timpanogram da tepe oluşur. Admittans en yüksek seviyededir.
-
Timpanogram Genişliği (TW): Timpanogramın şeklinin belirlenmesinin bir parçasıdır. Tepe noktasının dikliğini belirleyen açıdır. daPa cinsinden ifade edilir.
Yetişkinlerde düşük admittans görülme nedenleri; MEE, otoskleroz, kalınlaşmış kulak zarı, malleus fiksasyonu,
Yetişkinlerde yüksek admittans görülme nedenleri; flasid kulak zarı, kemik zincir kopukluğu, timpanoskleroz gibi durumlardır.
Timpanometri Testinin Yapılışı:
-
Timpanometri testi yapılmadan önce mutlaka otoskopik muayene yapılmalıdır.
-
Otoskopik muayene yapılma tekniğinde, dış kulak kanalı yukarıdan ve arkadan aşağı ve öne doğru gitmekte, Şekilsel olarak kanal, koronal planda S şekilli iletim yoludur. Bundan hareketle otoskopik muayene yapılırken, kulak kepçesi geri ve yukarı doğru çekilir böylece dış kulak yolu düzleştirilmiş olur. Timpanik membranın görüntüsü alınmış olur.
-
Probe kulak kanalına yerleştirilirek başlanır.
-
Probe'un kauçuk başlığı, dış kulak yolu girişine tam olarak tam olarak yerleştirilmelidir.
-
Dış kulak yolunda hava geçmez bir alan oluşturulmalıdır.
-
Probe kanallarından biri ses üretir,
-
Probe kanallarının diğeri ise dış kulak yolundaki basıncı değiştirir.
-
Dış kulak yolundaki bu basınç değişimleri, timpanik membranın içe ve dışa doğru hareketine neden olur.
Aşağıdaki video da basit düzeyde mantığı kavramanız için ilk önce "otoskopik muayene" nasıl yapılır? ve ardından "timpanometri testi nasıl yapılır? gibi başlıklar açıklanmaya çalışılmış, otoskopik muayene de kulak zarı görüntüsü ve canlı timpanogram sonucuna yer verilmiştir.
Timpanogram Çeşitleri:
-
Tip A Timpanogram,
-
Tip Ad Timpanogram,
-
Tip As Timpanogram,
-
Tip B Timpanogram,
-
Tip C Timpanogram,
1-) Tip A Timpanogram:
-
Orta kulak fonksiyonlarının normal olduğu timpanogramdır.
-
-100 ile +50 daPa basınç aralığında tepe verir.
-
Statik esneklik değeri, 0.39 ile 1.30 cc arasında değişiklik gösterir.
-
Bu timpanogram sonucu, normal işitme ya da sensörinöral tip işitme kaybında karşımıza çıkabilmektedir.
Aşağıdaki çalışma da değerleri ile birlikte normal timpanogram örneğine yer verilmiştir.
Değerler:
ECV: 1.0 cm3
PEAK: 0.5 cm3
GR: 85 daPa
0 daPa R
2-) Tip Ad Timpanogram:
-
Normal basınç alanında tepe verir,
-
Statik esneklik değeri 1.30 cc'nin üzerindedir.
-
Kemik zincir kopuklukları ve flasid (gevşemiş) kulak zarlarında tipik bulgu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Aşağıdaki çalışma da olası değerleri ile birlikte Tip Ad timpanogram örneğine yer verilmiştir.
Değerler:
ECV: 1.6 cm3
PEAK: 4.5 cm3
GR: 35 daPa
0 daPa R
3-) Tip As Timpanogram:
-
Normal basınç alanında tepe verir,
-
Statik esneklik değeri 0.35 cc'nin altındadır,
-
Biraz sıvı içeren ve kemikçik fiksasyonlu orta kulaklarda tespit edilir.
Aşağıdaki çalışma da Tip As timpnograma değerleri ile birlikte yer verilmiştir.
Değerler:
ECV: 0.9 cm3
PEAK: 0.2 cm3
GR: 110 daPa
-20 daPa R
4-) Tip B Timpanogram:
-
Düz timpanogramdır,
-
Görülebilir tepesi yoktur,
-
Orta kulak efüzyonu,
-
Timpanik membran perforasyonu (delinmesi),
-
Serumene bağlı tıkanıklıklar,
-
Probe'un kanal duvarına karşı dayanmasında meydana gelir.
Aşağıdaki çalışmada Tip B timpanograma ve olası değerlere yer verilmiştir.
Değerler:
ECV: 1.0 cm3
PEAK: NP cm3
GR: - daPa
NP daPa R
5-) Tip C Timpanogram:
-
Negatif basınç alanında tepe verir,
-
Statik esneklik değeri değişkenlik gösterir,
-
Normal ya da düşük amplitüdlü olabilir,
-
Statik esneklik değeri normal sınırda ise, östaki bozuklukları,
-
Statik esneklik değeri düşük ise orta kulakta mayi birikimi olabilir.
Aşağıdaki çalışma da Tip C timpanogram ve olası değerlerine yer verilmiştir.
Değerler:
ECV: 0.7cm3
PEAK: 0.3 cm3
GR: 205 daPa
-245 daPa R
[VestibuloCochlear (Vestibüler & Koklear), İşitme & Denge Bilimi'ne Hizmet Eden Topluluk için Oluşturulmuş, Deneyimsel ve Sonuçsal Bir Projedir.] [Odyometri & Odyoloji Camiası için Özgün Notları, Tasarımları & Derleme Makaleleri İçerir.]