İşitsel Beyinsapı Yanıtlarının (ABR) Normal Değişimleri | Fiziksel Özellikleri | Klinik Kullanımları
ABR’nin (Auditory Brainstem Response - İşitsel Beyinsapı Yanıtları) değerlendirilmesinde, belirli fiziksel özellikler ve kriterler temel alınır:
Latans (ms)
Dalgalararası latans aralıkları (ms)
Amplitüd (μV)
I/V amplitüd oranı
Dalga formu morfolojisi
1. Latans
Latans, uyarının başlangıcından yanıtı oluşturan dalga kompleksinin pozitif veya negatif tepe noktasının olduğu noktaya kadar geçen süredir ve milisaniye (ms) olarak ölçülür. Latans ölçümü, ABR değerlendirmelerinde temel parametrelerden biridir.
Absolut Latans: Uyaranın verilmesinden itibaren ilgili tepe noktası oluşuncaya kadar geçen süredir.
Interpeak Latans: Verteks pozitif tepe noktaları arasındaki süredir ve yaklaşık 1 ms'dir.
İnteraural Latans: Genellikle V. dalga mutlak latans değerleri karşılaştırılır. Eğer bu süre 0.4 ms’den fazlaysa patolojik kabul edilir.
2. Amplitüd
Amplitüd, yanıtı oluşturan dalga formunun pozitif ve negatif tepe noktaları arasındaki dikey mesafedir ve mikrovolt (μV) cinsinden ölçülür. ABR’de genellikle negatif amplitüd tayini kullanılır.
3. Dalga Formu Morfolojisi
Dalga formu morfolojisi, dalga veya dalga kompleksinin genel yapısını ifade etmek üzere kullanılan bir terimdir. Değerlendirilmesi kalitatif ve kantitatif olarak yapılabilir. Kalitatif değerlendirme subjektiftir, kantitatif değerlendirme ise spektral analiz gibi zor metodlarla yapılır ve genellikle klinik uygulamalarda kullanılmaz.
ABR (Auditory Brainstem Response)
ABR, işitme sinirinin başlangıcından pons’un en üst bölümüne kadar olan anatomik bölgede, işitme yollarındaki elektriksel akımın senkronize aktivitesini kaydeder. İşitsel Beyinsapı Yanıtları, nörootolojik ve odyolojik değerlendirmelerde kullanılır ve uyarımdan sonraki ilk 10-12 ms’de görülen uzak saha potansiyelleridir. ABR dalgaları, verteks pozitif tepelerine göre Roma rakamlarıyla ifade edilir ve normal işitenlerde standart olarak I., III. ve V. dalgalar belirir.
ABR’nin Özellikleri:
Latans: Uyarının başlangıcından yanıtı oluşturan dalga kompleksinin pozitif veya negatif tepe noktasına kadar geçen süredir.
Dalgalararası Latans Aralıkları: Verteks pozitif tepe noktaları arasındaki süreyi ifade eder.
Amplitüd: Yanıtı oluşturan dalga formunun pozitif ve negatif tepe noktaları arasındaki dikey mesafedir.
I/V Amplitüd Oranı: I. ve V. dalgaların amplitüdlerinin oranıdır.
Dalga Formu Morfolojisi: Dalga veya dalga kompleksinin genel yapısını ifade eder ve kalitatif veya kantitatif olarak değerlendirilebilir.
ABR’nin Klinikte Kullanımı
ABR, işitme siniri ve işitme yollarındaki sinir liflerinin senkronize aktivitesini temel alır. Eğer bu senkronizasyonu bozan bir patoloji mevcutsa (örneğin köşe tümörü veya işitsel nöropati), ABR dalgalarının tümü veya bir kısmı elde edilemeyebilir. Ancak dalgaların elde edilememesi, işitmenin olmadığı anlamına gelmez. Örneğin bazı işitsel nöropatilerde hafif derece işitme kaybı olmasına rağmen, ABR dalgaları tamamen kaybolabilir.
ABR’nin Önemi:
ABR, işitme testi değildir. Sesin bilinçli algılaması olmaksızın işitme sisteminin fizyolojik duyarlılığının ölçüm metodudur.
ABR cevapları, işitme siniri ve işitme yollarındaki senkronizasyonu değerlendirir.
V. dalga eşiği, psikofizik işitme eşiğine yakın bilgi sağlar.
ABR testinde işitsel cevaplar beyin sapı düzeyinden elde edildiği için, daha üst sistemlerde işitmeyi etkileyen lezyonlar ABR tarafından tespit edilemez.
Bu bilgiler ışığında, ABR değerlendirmeleri işitme yollarındaki olası patolojilerin tespit edilmesi ve işitme sinirinin fonksiyonlarının incelenmesi açısından büyük önem taşır.
Anahtar Kelimeler
ABR, auditory brainstem response, işitsel beyinsapı yanıtları, ABR değerlendirmesi, fiziksel özellikler, fiziksel kriterler, latans (ms), dalgalar arası latans aralıkları (ms), amplitüd, μV, I/V amplitüd oranı, dalga formu morfolojisi, dalga kompleksi, pozitif tepe noktası, negatif tepe noktası, latans ölçümü, temel parametre, absolut latans, tepe noktası, interpeak latans, verteks, interaural latans, V. dalga, mutlak latans değeri, patoloji, dikey mesafe, mikrovolt (μV), kalitatif değerlendirme, kantitatif değerlendirme, subjektif değerlendirme, spektral analiz, klinik uygulama, işitme siniri, pons, anatomik bölge, işitme yolları, elektriksel akım, senkronize aktivite, odyolojik değerlendirme, nörootolojik değerlendirme, uzak saha potansiyelleri, ABR dalgaları, verteks pozitif tepeleri, I. dalga, III. dalga, roma rakamı, sinir lifleri, köşe tümörü, işitsel nöropati, hafif dereceli işitme kaybı, işitme testi, bilinçli algılanma, işitme sistemi, fizyolojik duyarlılık, ölçüm metodu, ABR cevapları, senkronizasyon, V. dalga eşiği, psikofizik işitme eşiği, işitsel cevap, beyinsapı düzeyi, lezyon