Vestibüler Sistem Anatomisi

Vestibüler sistem, tüm canlılarda dengeyi sağlamaktadır. Periferik uç organlardan gelen inputlar, santral sinir sisteminde işlenir ve vestibüler refleksler aracılığıyla denge sağlanır.

Denge Hangi Sistemlerle Sağlanır?

1. Vestibüler,

2. Vizüel,

3. Proprioseptif (somatosensöriyel) sistemlerle sağlanmaktadır.

Periferik Vestibüler Sistem

• Temporal kemiğin petröz parçası içinde yer alan, baş ve vücut hareketlerine duyarlı iç içe geçmiş kanallar şeklinde organdır.

• Kemik labirent ve zar labirent olmak üzere iki kısımdan oluşur.

Kemik labirent; vestibulum (vestibül), semisirküler kanallar ve koklea'dan oluşur.

• Vestibül ortalama olarak 4 mm çapa sahipken,

• Semisirküler kanallar ise 0,25 mm çapa sahiptir.

• Yan duvarı yuvarlak ve oval pencere vasıtasıyla timpanik kavite'ye, ön duvar ise koklea'ya komşudur.

• Üst ve arka duvara semisirküler kanallar (SSK),

• İç yan duvarlara ise sakkul ve utrikul yerleşmiştir.

Zar Labirent:

• Sakkul,

• Utrikul,

Duktus Semisirkülaris:

• Anterior,

• Posterior,

• Lateral.

Superior Vestibuler Sinir:

• Anterior Semisirküler Kanal,

• Lateral Semisirküler Kanal,

• Utrikul,

• Sakkul.

İnferior Vestibuler Sinir:

• Posterior Semisirküler Kanal,

• Sakkul.

Sakkül ile utrikül arasında, utrikülosakküler duktus, endolenfatik duktus olarak devam eder. Endolenfatik kesede sonlanır.

** Utrikül ve sakkül başın lineer hareketlerine duyarlıdır.

** Utrikül ve sakkülün içinde kalınlığı 2 mm olan makula ismi verilen duyusal alan bulunmaktadır.

** Makula, kendisini çevreleyen ve endolenfe göre üç kat daha yoğundur.

** Makula, doğrusal ivmelenme ile ilgili düzlemdeki tüy hücrelerinin silya'larını harekete geçirebilmektedir.

Otokonya: Makula'da jelatinöz tabakada bulunurlar. Kalsiyum karbonat kristalleridir.

Semisirküler Kanallar: Çapları ortalama 0,8 mm'dir. Anterior semisirküler kanal, 15-20 mm uzunluktadır ve vertikal yerleşimlidir. Posterior semisirküler kanal, 18-22 mm ile en uzun semisirküler kanaldır. Lateral semisirküler kanal ise, 12-15 mm uzunlukta ve horizontal yerleşimlidir.

Her semisirküler kanalda, utrikulus'a ulaşmadan önce genişlemiş bir yapı vardır. Bu yapıya "ampulla" ismi verilmektedir. Ampulla'nın içerisinde, mekanik hareketlere duyarlı olan krista'lar mevcuttur. Krista'lar, semisirküler kanalın uzun eksenine diktir ve silya'lar kupula'nın içine doğru yerleşmiştir.

Kupula ise, krista'dan başlar ve ampulla'nın tavanına kadar devam eder. Kupula'lar utrikül ile semisirküler kanal arasında sıvı geçişini önler. Kupula'nın yoğunluğu endolenf gibidir. Bu durum açısal hareketlenmelerde endolenf'le birlikte hareket etmesini sağlar.

Endolenf & Perilenf:

• Endolenf, koklea'da stria vaskülaris'te üretilmektedir.

• Endolenf, vestibüler labirent'te ise dark cells tarafından üretilir.

• Endolenf, potasyumdan (K) zengin sodyumdan (Na) fakirdir.

• Perilenf ise, ekstrasellüler sıvı özelliğine sahiptir.

• Perilenf sodyumdan (Na) zengindir. Potasyum (K) iyonundan ise fakirdir.

[VestibuloCochlear (Vestibüler & Koklear), İşitme & Denge Bilimi'ne Hizmet Eden Topluluk için Oluşturulmuş, Deneyimsel ve Sonuçsal Bir Projedir.] [Odyometri & Odyoloji Camiası için Özgün Notları, Tasarımları & Derleme Makaleleri İçerir.]