Video Head Impulse Test (vHIT) ve Head Thrust Test: Pediatrik Vestibüler Değerlendirme ve Erken Tanı

Vestibüler sistemin değerlendirilmesi, klinik uygulamalarda önemli bir yer tutar ve bu bağlamda başa uygulanan ani hareketler yoluyla vestibulo-oküler refleksin (VOR) test edilmesi, güvenilir sonuçlar elde etmenin temel yollarından biridir.

1988 yılında Halmagyi ve Curthoys tarafından tanımlanan "Head Thrust Test", bu testlerin ilk örneklerinden biridir. Bu makalede, Head Thrust Test'in ve onun video destekli gelişmiş versiyonu olan Video Head Impulse Test (vHIT) yönteminin kapsamlı bir değerlendirmesini sunacağız.

Head Thrust Test: Temel Prensipler ve Uygulama

Başlangıç Pozisyonu ve Test Uygulaması:

• Hasta başı 30° öne eğik pozisyonda oturtulur.

• Gözler sabit bir noktaya odaklanmış halde tutulur.

• Baş, kısa süreli, ani ve yüksek ivmeli hareketlerle 20° - 30° arası açılarla sağa veya sola doğru çevrilir.

Gözlem ve Değerlendirme:

• Testi yapan uzman, hastanın gözlerine bakarak görsel fiksasyonun baş hareketi sırasında devam edip etmediğini değerlendirir.

• Hasta hedefi kaçırarak yeniden yakalamak için düzeltici göz hareketleri (yakalama sakkadları) yapıyorsa, vestibüler sistemde bir sorun olduğu anlaşılır.

• Özellikle unilateral veya bilateral vestibüler kaybı olan hastalarda bu sakkadlar belirgin bir şekilde gözlemlenir.

Başın sola çevrildiği durumda, sol vestibüler kayıp olan bir hastada sağa doğru düzeltici sakkad gözlemlenir. Bu durum, ipsilateral kulakta VOR’un nöral katkısının zayıflamış olmasından kaynaklanır.

Video Head Impulse Test (vHIT): Gelişmiş Değerlendirme Yöntemi

Teknolojik Gelişmeler: Head Thrust Test’in çıplak gözle görülmeyen ince detaylarını yakalayabilmek ve VOR kazançlarının daha hassas bir şekilde ölçülebilmesi için video destekli vHIT yöntemi geliştirilmiştir. Bu yöntem, yüksek çözünürlüklü ve hızlı kayıtlar alınabilmesini sağlar.

Uygulama Prosedürü:

Hazırlık:

1. Kamera ve Gözlük Ayarı:

   • Hasta düz renkli bir duvarın önüne 1 metre mesafede oturtulur.

   • Hastanın göz hizasına denk gelen bir hedef nokta belirlenir.

   • Hastanın gözüne video kayıt cihazı yerleştirilmiş özel gözlükler takılır.

2. Kalibrasyon:

   • Gözlük üzerindeki lazer kaynağından duvara yansıtılan beş nokta kullanılarak standart göz kalibrasyonu yapılır.

   • Hastanın başı sabitlenir ve hedefe bakması sağlanarak baş kalibrasyonu tamamlanır.

Test Uygulaması:

1. Lateral Kanalların Ölçümü:

   • Baş 30° öne eğilir ve mandibuladan kavranarak sağa sola rastgele ve hızlı bir şekilde itilir.

   • Ortalama 7-10 geçerli kayıt alınarak lateral kanalların değerlendirilmesi yapılır.

2. Vertikal Kanalların Ölçümü:

   • Sağ Anterior - Sol Posterior (RALP) ve Sol Anterior - Sağ Posterior (LARP) kanallarının ölçümü için hasta orta hattaki hedefe bakarken başı vertikal kanal düzlemlerinde itilir.

   • Alternatif olarak, hastanın başı sağa veya sola çevrilerek hedefe bakması sağlanır ve baş itme hareketleri öne arkaya doğru yapılır.

     
     

Test Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Veri Analizi:

• vHIT ile elde edilen baş ve göz hareketleri grafiklerle gösterilir.

• Baş hareketleri gri, göz hareketleri siyah renkli eğrilerle temsil edilir.

• Her itme hareketinde ekrandan kaydın geçerli olup olmadığı takip edilmelidir.

Kazanç Hesaplama:

• Ortalama VOR kazançları hesaplanarak değerlendirme yapılır.

• Belirgin vestibüler kaybı olan hastalarda açık veya kapalı sakkadların varlığı saptanır.

  • Açık sakkad: Baş hareketi tamamlandıktan sonra gözlenir.

  • Kapalı sakkad: Baş hareketi tamamlanmadan gözlenir.

Klinik Uygulama ve Önemi: vHIT, vestibüler sistemin değerlendirilmesinde, özellikle lateral ve vertikal kanalların fonksiyonunun belirlenmesinde güvenilir sonuçlar sunar. vHIT ile sağlanan objektif veriler, SSK (superior semicircular kanal) ve diğer vestibüler sinirlerin işlevleri hakkında da bilgi verir.